Hoe weet ik of mijn zaak doorgaat of niet?

Neem contact op met uw advocaat, indien u een advocaat heeft geraadpleegd of neem contact op met de griffie, indien u geen advocaat heeft, om te weten of uw zaak door gaat of niet.

Waarvoor dient een gerechtelijke bescherming?

Een gerechtelijke beschermingsmaatregel kan nodig zijn wanneer een meerderjarige wegens zijn gezondheidstoestand geheel of gedeeltelijk niet meer in staat is voor zijn vermogen en/of zijn persoonlijke belangen te zorgen.

De gezondheidstoestand kan tijdelijk of blijvend zijn.

Wie kan de bescherming aanvragen?

Het bewind kan worden aangevraagd door de te beschermen persoon zelf, zijn familie of een andere belanghebbende (zoals een buur, een verzorger of een maatschappelijk werker), of door de procureur des Konings. 

Daarnaast kan de rechter in een aantal gevallen (observatie in een verplegingsinrichting, internering, enz.) ambtshalve een maatregel nemen.

Hoe kan de bescherming aangevraagd worden?

De gerechtelijke bescherming kan aangevraagd worden door middel van een verzoekschrift.

Het verzoekschrift beschrijft onder andere het sociaal netwerk van de beschermde persoon. Daarnaast kan het ook suggesties bevatten voor het bewind (wie als bewindvoerder kan worden aangeduid, wie als vertrouwenspersoon kan fungeren, wat de omvang van de opdracht is, enz.).

Hoe meer informatie het bevat, hoe makkelijker het voor de vrederechter is om een bewind uit te werken dat aangepast is aan de situatie van de beschermde persoon.

Welke vrederechter is bevoegd?

Voor de eerste aanstelling van een bewindvoerder moet u zich richten tot de rechter van het arrondissement van de verblijfplaats van de te beschermen of reeds beschermde persoon(externe link).

Tenzij anders wordt verzocht, is het deze vrederechter die het dossier verder opvolgt.

Welke documenten moet u bij het verzoek voegen?

Een medisch attest (‘omstandige geneeskundige verklaring’) is enkel vereist als het verzoek een invloed zal hebben op de autonomie van de persoon.

Een medisch attest is niet vereist wanneer het verzoek een spilzieke persoon (persoon die zijn inkomsten verspilt aan nutteloze uitgaven) betreft.

Hoeveel kost het?

U moet geen griffiekosten betalen bij het verzoek tot aanstelling van een bewindvoerder.

Waar vind ik een model van een verzoekschrift?

Surf eerst naar het vredegerecht waar u van plan is het verzoekschrift in te dienen en kijk daar onder de rubriek "Formulieren" of u een model vindt.

Indien u geen model vindt, kan u telefonisch contact opnemen met de griffie om te vragen of er een model beschikbaar is of niet en aan welke voorwaarden het verzoekschrift moet voldoen.

Een voorbeeld van een verzoekschrift in word vindt u hier.

Een voorbeeld van een verzoekschrift in pdf vindt u hier.

Waar vind ik de wetgeving die van toepassing is?

Klik hier.

Indien u over onvoldoende financiële middelen beschikt, kan u genieten van juridische bijstand.

De wet onderscheidt twee vormen van juridische bijstand:

-enerzijds het ‘gratis advies’ of de eerstelijnsbijstand en anderzijds de toewijzing van een advocaat of de tweedelijnsbijstand.

In dat tweede geval sprak men vroeger ook wel eens over ‘pro deo’-advocaten.

Juridische eerstelijnsbijstand.

De juridische eerstelijnsbijstand bestaat uit een korte consultatie waarin u:

• praktische inlichtingen,
• juridische informatie of
• een eerste juridisch advies krijgt.

Als dat nodig is, kan men u ook doorverwijzen naar een gespecialiseerde dienst.

Juridische eerstelijnsbijstand is gratis en voor iedereen toegankelijk, zonder voorwaarden op het gebied van inkomen.

Juridische tweedelijnsbijstand.

De juridische tweedelijnsbijstand biedt u de mogelijkheid om, onder bepaalde voorwaarden, volledig of gedeeltelijk kosteloos bijstand te krijgen van een advocaat.

De aangewezen advocaat :

• onderzoekt uw dossier grondig,
• begeleidt en
• vertegenwoordigt u voor de hoven en rechtbanken.
• De advocaat kan u eveneens begeleiden in een procedure voor bemiddeling.

De juridische tweedelijnsbijstand is gratis of gedeeltelijk gratis als u aan bepaalde voorwaarden voldoet.

Waar vind ik de bureau”s voor juridische bijstand?

Bureau’s voor juridische bijstand vindt u als volgt:

Ga naar https://www.advocaat.be/vlaamse-balies

Klik daar op een “balie” en u vindt de adressen van de bureau’s voor juridische bijstand.

Voor meer informatie over juridisch advies, klik hier.

Wat kost een proces?

Het is zeer moeilijk een volledig en juist overzicht te geven van de procedurekosten omdat veel afhangt van het rechtscollege, de aard van de procedure, de manier van inleiden van een zaak, de complexiteit van de zaak, het aantal partijen, het bedrag van de vordering, de tussenkomst van deskundigen, het aantal onderzoeken enz.

Welke factoren zijn belangrijk?

Twee belangrijke factoren zijn evenwel:

De manier waarop een zaak voor de rechtbank wordt gebracht: een verzoekschrift of een dagvaarding.

Indien de zaak wordt ingeleid via een dagvaarding dan moeten de kosten van de gerechtsdeurwaarder betaald worden. Bij een verzoekschrift zijn er geen kosten van gerechtsdeurwaarder.

De rechtbank waarvoor de zaak wordt ingeleid: de rolrechten verschillen van type rechtscollege.

Dit rolrecht is afhankelijk van het type rechtbank waar de zaak wordt ingeleid.

•             50 euro voor een procedure bij de vrederechter of de politierechter;

•             165 euro voor een procedure bij de rechtbank van eerste aanleg en de ondernemingsrechtbank;

•             400 euro voor een procedure bij het hof van beroep.

Daarnaast moet er ook een bedrag van 20 euro betaald worden voor het Fonds voor juridische tweedelijnsbijstand. Dit bedrag moet evenwel in een aantal gevallen niet betaald worden.

Wie betaalt de kosten van de advocaat?

Elke partij betaalt de kosten van zijn advocaat.

De rechter kan aan de partij die het proces wint, wel een rechtsplegingsvergoeding toekennen die een deel van de kosten kan compenseren.

Wie betaalt de kosten van het proces?

De partij die het proces verliest of in het ongelijk wordt gesteld, zal door de rechter veroordeeld worden om de gerechtskosten te betalen, namelijk de gerechtsdeurwaarderskosten, de rolrechten, de bijdrage van 20 euro en de rechtsplegingsvergoeding.

De partij die het proces wint of in het gelijk wordt gesteld, heeft immers recht op een rechtsplegingsvergoeding die verschilt al naar gelang van de rechtbank en de zaak die voor de rechtbank werd gebracht.

Kan ik zomaar een zitting bijwonen?

De meeste zittingen in het gerechtsgebouw zijn openbaar en voor het publiek toegankelijk. Sommige zittingen, bijvoorbeeld van de jeugdrechtbank of correctionele zittingen, waarbij de voorzitter de sluiting van de deuren heeft bevolen, mag u niet bijwonen.

Mag iedereen een zitting bijwonen?

iedereen vanaf 18 jaar kan een zitting bijwonen. Jongeren onder de 18 jaar dienen vergezeld te zijn van een ouder.

Moet ik mij aanmelden als ik een zitting wens bij te wonen?

In een aantal kamers is een bode aanwezig. U kan zich het best aanmelden bij deze bode. Hij zal u ook aanwijzen waar u plaats mag nemen. Er zijn immers een aantal plaatsen voorbehouden voor de advocaten en voor de burgers die voor de rechtbank dienen te verschijnen.

Al naargelang van de omstandigheden is het mogelijk dat u bij de ingang van het gerechtsgebouw een veiligheidscontrole dient te ondergaan.

Zijn er regels waaraan ik mij dien te houden bij een bezoek?

Ja, doch deze kunnen verschillen van rechtbank tot rechtbank.

In alle geval mogen geen dieren binnen in het gerechtsgebouw, tenzij blindegeleide - of hulphonden.

U mag geen foto's maken in het gerechtsgebouw en u mag ook niet filmen.

Roken en alcohol zijn verboden in het gerechtsgebouw. U mag ook niet eten in de zittingszaal.

Uw mobiele telefoon dient uitgeschakeld te worden tijdens de zitting.

U mag ook geen commentaar geven op opmerkingen van één van de partijen of op de uitspraak.

U vindt informatie en ook een brochure over huur op de website van de FOD Justitie.

Ook op de website van Vlaanderen vindt u informatie.